ပါရမီရွင္မ်ား၊ ဘီလီယံနာႀကီးမ်ား၊ စိတ္ကူးေကာင္းသူမ်ားက ကမၻာႀကီးကို ျပန္လည္ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ နည္းပညာနဲ႔ ကမၻာကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္။ နည္းပညာလက္နက္ကို ကိုင္စြဲၿပီးေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ ဆင္ႏႊဲကာ ကမၻာကို ျပန္လည္ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။
သူတို႔ဟာ အမ်ားနဲ႔မတူ တစ္မူထူးၿပီး ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္လူစားေတြလည္း ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တီထြင္ထိုးေဖာက္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားေတြကေတာ့ အမ်ားနဲ႔မတူတာေၾကာင့္လည္း ထင္ရွားလာခဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ တီထြင္မႈ သမိုင္းမွာ သူတို႔စြမ္းေဆာင္ခ်က္ေတြကို ပယ္ဖ်က္လို႔မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခ်န္ထားခဲ့ပါလိမ့္မယ္။
တီထြင္ဖန္တီးမႈဆိုတာ အလုပ္၊ စီးပြားေရး၊ ႀကီးပြားေရးေတြနဲ႔လည္း တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္း ပတ္သက္ေနတတ္ပါ တယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔တီထြင္ခဲ့တာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က အလြယ္ေလးသုံးႏိုင္ၾကေပမယ့္ သူတို႔ အားထုတ္ခဲ့ရတာေတြကေတာ့ ဘ၀နဲ႔ရင္းခဲ့ၾကရတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါလိမ့္မယ္။
သူမ်ားေတြ ေတြးသလိုမေတြး၊ သူမ်ားေတြ ေနသလိုမေန၊ သူမ်ားေတြ ဇိမ္ခံသလို မခံတတ္ဘဲ ဘ၀မွာ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ေနာက္ကို တစ္ေကာက္ေကာက္လိုက္ရင္း၊ အပင္ ပန္းအဆင္းရဲ ခံႏိုင္လို႔လည္း သူတို႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာလို႔ ေျပာရင္ရႏိုင္တယ္။ အေျခအေနတစ္ခုကို သူတို႔ေရာက္လာဖို႔ သူတို႔ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ တက္ခဲ့ၾကတယ္။
နည္းပညာဆိုတာ လူသားေတြရဲ႕ လူေနမႈဘ၀ (Life Style) ကို တစ္ခုေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္း အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္မႈေပးပါတယ္။ လူသားေတြ အေကာင္းဆုံး၊ အဆင္အေျပဆုံး၊ အသက္သာဆုံးျဖစ္ေအာင္ သူတို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ကမၻာႀကီးဟာ သူတို႔တီထြင္မႈေတြေၾကာင့္ အသစ္ျပန္လည္ေမြးဖြားလာတယ္လို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ ဘယ္သူေတြလည္း၊ ဘာေတြလုပ္ခဲ့သလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ၾကည့္ရေအာင္။
Steve Jobs and Steve Wozniak
အဲဒီသူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ဟာ နည္းပညာေတာ္လွန္ေရးမွာ ေရွ႕တန္းကပါဝင္ခဲ့သူေတြလို႔ေျပာရမယ္။ ႏွစ္ေယာက္ စလုံး တကၠသိုလ္ပညာကို စိတ္ပ်က္ၿပီး တစ္ပိုင္းတစ္စနဲ႔ ထြက္ခဲ့တဲ့သူေတြခ်ည္းျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔မွာ “အေတြးအျမင္ကြဲျပားမႈ” ဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အစြမ္းအစေတြကို ပိုင္ဆိုင္ထားခဲ့ၾကတယ္။
ပထမဦးဆုံး iDevices ဆိုတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာကို ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္၊ ေလာ့စ္ အယ္လ္ေတာ့စ္ၿမိဳ႕က စတိေဂ်ာ့ရဲ႕ ကား ဂိုေဒါင္ထဲမွာ စတင္တီထြင္ၾကတယ္။ စတိ ေဂ်ာ့ရဲ႕ သူမတူေအာင္ ဖန္တီးတီထြင္ႏိုင္စြမ္း၊ စည္း႐ုံးႏိုင္စြမ္း ေတြေၾကာင့္ သူ႕လိုပညာရွင္ေတြကို သိမ္းသြင္းေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
သမိုင္းတြင္ေစမယ့္ Apple ကုမၸဏီႀကီးကို စတင္ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့႐ုံမက CEO တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ပါ တာဝန္ယူခဲ့တယ္။ ပညာရွင္ေတြကို မျဖစ္မေနဇြဲနဲ႔ သည္းသည္းမည္းမည္းရွာၿပီး စီမံခန္႔ခြဲကာ သူ႕စိတ္ကူးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေစႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္လည္း Apple ဟာေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။
ခုဆိုရင္ Apple က အေမရိကန္မွာတင္ ကုန္ပစၥည္းအမွတ္တံဆိပ္ေတြကို မူပိုင္ခြင့္ အေနနဲ႔ မွတ္ပုံတင္ထားခဲ့တာ အမ်ိဳးအစားေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ စတိ ေဂ်ာ့တစ္ေယာက္ ၂၀၁၁ ေအာက္တိုဘာလမွာ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ သူခ်စ္တဲ့အိုင္တီေလာကႀကီးကို ေက်ာခိုင္းသြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ Macintosh, iPod, iPhone, iPad ဆိုတဲ့ သူ႕ စိတ္ကူးေတြကို ကမၻာႀကီးအတြက္ ထားရစ္ခဲ့ပါတယ္။
Bill Gates
တကယ့္နည္းပညာတို႔ရဲ႕ဆရာႀကီးတစ္ေယာက္လိုျဖစ္ေနသူဆိုေတာ့ အေထြအထူး မိတ္ဆက္ေပးဖို႔ေတာင္ လိုမယ္ မထင္ဘူး။ Microsoft ဆိုတာ အိုင္တီေခတ္မွာ နည္းပညာစိတ္ဝင္စားသူတိုင္းနဲ႔လည္း မကင္းႏိုင္ပါဘူး။ ေဘ ဂိတ္စ္ အေၾကာင္းကိုေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြအမ်ားႀကီးထြက္တယ္။ အဲဒီစာအုပ္တိုင္းမွာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကေန ေက်ာင္းၿပီးေအာင္ မတက္ဘဲ ထြက္လာတယ္ဆိုတာ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳေရးသားစရာ အခ်က္ေတြျဖစ္ေနတယ္။
ကြန္ပ်ဴတာ Programming ဆိုတာ ေဘ ဂိတ္စ္အတြက္ ဘ၀တစ္ခုျဖစ္လာတယ္။ ေပါလ္ အယ္လန္နဲ႔သူ BASIC ဆိုတဲ့ ပ႐ိုဂရမ္ကို ကြန္ပ်ဴတာဘာသာစကားတစ္ခုျဖစ္ေအာင္ တီထြင္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ Altair 8800 ဆိုတဲ့ မိုက္ခ႐ိုကြန္ပ်ဴတာဟာ အသက္ဝင္လာတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ အဲဒီကတစ္ဆင့္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ Microsoft ဆိုတာ ေပၚလာတယ္။
DOS (Disk Operating System) ကို တီထြင္ႏိုင္ျခင္းဟာ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ကို ကြန္ပ်ဴတာ OS (operating system) ပိုင္းမွာ စိုးမိုးသြားေစႏိုင္တဲ့ အခ်က္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ DOS ေနာက္ပိုင္းမွာ MS Windows, MS Office ေတြနဲ႔ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ဟာ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ေအာင္ပြဲေတြဆက္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ဆိုတဲ့ အင္ပါယာႀကီးကို ထူ ေထာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာ operating system အပိုင္းမွာ စိုးမိုးလာတာနဲ႔အမၽွ သူ႕လက္ဝါးႀကီးအုပ္မႈအေပၚ အတိုက္အခံေတြလည္း အမ်ားႀကီးေပၚလာတယ္။ ရန္မ်ားလြန္းတာနဲ႔ ေဘ ဂိတ္စ္လည္း မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အပိုင္းကေန အနားယူၿပီး အလႉအတန္းေတြနဲ႔ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြမွာပဲ ေမြ႕ေပ်ာ္ေနေတာ့တယ္။
ေဘ ဂိတ္စ္ဟာ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံးစာရင္းမွာ ထိပ္ဆုံးသုံးေနရာေလာက္က အၿမဲရပ္တည္ေနခဲ့တယ္။ သူနဲ႔ သူ႕ဇနီးတို႔ ထူေထာင္ထားတဲ့ Bill & Melinda Gates Foundation ဟာ ကမၻာမွာ ယေန႔တိုင္ အလႉဒါန္းႏိုင္ဆုံး၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြ အလုပ္ႏိုင္ဆုံး ေဖာင္ေဒးရွင္းအျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
Akio Morita
နည္းပညာနဲ႔ပတ္သက္ရင္ လူေတြေမ့ ေဖ်ာက္လို႔မရႏိုင္တဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုရွိပါတယ္။ Sony Corporation ဆိုတာပဲ ျဖစ္တယ္။ နည္းပညာေလာကမွာ ထရန္စစၥတာေရဒီယိုေတြနဲ႔ စတင္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံလာရတယ္။ ေနာက္ပိုင္း Walkman, Video Cassette recorder, Trinitron TV ႀကီးေတြအထိ အဆင့္ဆင့္တီထြင္ႏိုင္မႈေတြေၾကာင့္ ကမၻာ့ အႀကီးဆုံးနဲ႔ အထင္ရွားဆုံး ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုျဖစ္လာရတယ္။
အေမရိကန္မွာ စတိ ေဂ်ာ့ဟာ Apple နဲ႔ ေခတ္တစ္ေခတ္ထူေထာင္ ႏိုင္ခဲ့သလို၊ ဂ်ပန္မွာလည္း မိုရီတာကို Sony နဲ႔ အီလက္ထေရာနစ္ေခတ္တစ္ေခတ္ကို ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သူလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။
မိုရီတာဟာ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ေမလမွာ တိုက်ိဳ Telecommunication Engineering Corporation ကို စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ စစ္ဒဏ္ကို အလူးအလဲျပန္ခံေနရခ်ိန္လို႔ေျပာရမယ္။
ခရီးေဆာင္၊ အိတ္ေဆာင္ သီခ်င္းဖြင့္စက္ေတြ တီထြင္တဲ့အထဲမွာ ဆိုနီရဲ႕ Walkman ဆိုတာ ေခတ္အေစာဆုံးလို႔ ေျပာ ရမယ္။ iPod ေတြကို စတိ ေဂ်ာ့က သူ႕စိတ္ကူးကိုယူၿပီး လိုက္ထုတ္ရာက ေအာင္ျမင္လာတာလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒီ သီခ်င္းဖြင့္စက္ေလးေတြကိုလည္း မိုရီတာက သူ ေလေၾကာင္းနဲ႔ ခရီးရွည္ႀကီးေတြထြက္စဥ္မွာ သီခ်င္းနားေထာင္ ခ်င္တာနဲ႔ တီထြင္ခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။
မိုရီတာဟာ ဂ်ပန္မွာေတာ့ တစ္ခုတည္းေသာ အီလက္ထေရာနစ္ကမၻာနဲ႔ စိုးမိုးထားသူလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ သူ႕အလွမ္း က်ယ္မႈေၾကာင့္ အေမရိကမွာလည္း ဆိုနီရဲ႕ ဩဇာေတြ အမ်ားႀကီးလႊမ္းမိုးထားႏိုင္ခဲ့တယ္။
ဒီေန႔ဆိုရင္ ဆိုနီကုမၸဏီႀကီးဟာ Vaio, PlayStation, Cyber-shot, Bravia, Xperia ဆိုတဲ့ အမည္ေပါက္ တီထြင္မႈေတြနဲ႔ လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ပါၿပီ။ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့စိတ္ကူး၊ တီထြင္မႈအသစ္အဆန္းေတြနဲ႔ အရည္အေသြးေတြ ေၾကာင့္ ယေန႔တိုင္ နာမည္တစ္လုံးနဲ႔ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
Sir Timothy Berners-Lee
တင္မ္ ဘာနာလီး တီထြင္ခဲ့တာ ယေန႔လူတိုင္းအတြက္ မရွိမျဖစ္ အေရးပါေနေပမယ့္ သူ႕ကိုေတာ့ လူသိနည္းပါတယ္။ သူ႕မူလ အလုပ္က CERN (European Organization for Nuclear Research) မွာ လုပ္ခဲ့တယ္။ သိုသိပ္ လၽွိဳ႕ဝွက္တဲ့အဖြဲ႕လည္းျဖစ္ၿပီး၊ သူတီထြင္ခဲ့တာကို အေစာပိုင္းမွာ မထုတ္ေဖာ္ခဲ့တာေၾကာင့္ သူ႕ကို လူသိနည္းခဲ့တယ္။
တင္မ္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာပ႐ိုဂရမ္တစ္ခုေရးဖို႔ စိတ္ကူးရခဲ့တယ္။ အဲဒီ ပ႐ိုဂရမ္က CERN မွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လူ ၁၀၀၀၀ ေလာက္ တစ္ၿပိဳင္တည္း ဆက္သြယ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းျဖစ္တယ္။
၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ တင္မ္ဟာ ENQUIRE ဆိုတဲ့ပ႐ိုဂရမ္ကို စတင္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီစနစ္ဟာ ယေန႔ လူသိမ်ားတဲ့ WWW ((World Wide Web) ရဲ႕ ေရွ႕ေျပးအစီအစဥ္တစ္ခုျဖစ္တယ္။
ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္အၾကာမွာ TCP (Transmission Control Protocol) နဲ႔ Domain name စနစ္အတိုင္း ကြန္ပ်ဴတာက တစ္ဆင့္ စာေတြ ေပးပို႔ျဖန္႔ခ်ိႏိုင္တဲ့ (ယေန႔အင္တာနက္ပုံစံ) ကို ေအာင္ျမင္စြာ တီထြင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ယေန႔ Web လို႔ လူသိ မ်ားတယ္။
မူလ CERN ဌာနအတြင္း သုံးႏိုင္ဖို႔ စနစ္ကေန ကမၻာသိ၊ ကမၻာသုံး အင္တာနက္ စနစ္ႀကီးျဖစ္လာၿပီး သူကိုလည္း Sir ဘြဲ႕နဲ႔ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တယ္။ သူ႕ကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ဘုရင္မႀကီး ဒုတိယေျမာက္ အဲလီဇဘက္ကိုယ္တိုင္ သူေကာင္းျပဳဘြဲ႕ကို ခ်ီးေျမႇာက္ခဲ့တယ္။ တင္မ္ဟာ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္၊ ကြင္းေကာလိပ္က ေက်ာင္းသားေဟာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။
Sergey Brin and Larry Page
အလြန္ေတာ္တဲ့ ပ႐ိုဂရမ္မာႏွစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ စတန္းဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္မွာ ပါရဂူဘြဲ႕ အတြက္တက္ဖို႔လာရင္းေတြ႕ၾကတာ။ အဲဒီကတည္းက search engine လို႔ေခၚတဲ့ အင္တာနက္မွာ မရွိမျဖစ္ စနစ္ တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ဖို႔ စိတ္ကူးရခဲ့ၾကတယ္။ အင္တာနက္မွာ ပိုၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး လူတိုင္း အတြက္ အသုံးအတည့္ဆုံးစနစ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္လာေစဖို႔ သူတို႔စတင္ႀကံေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။
ဆာေဂး ဘရင္းက စတန္းဖို႔ဒ္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္မွာ အကန္႔အသတ္ေတြကို တြန္းလွန္ေနခ်င္တယ္။ အဲဒီ စိတ္ကူးဟာ Google ဆိုတဲ့ကုမၸဏီႀကီးကို စတင္ အေျခတည္ေစခဲ့တဲ့ စိတ္ကူးတစ္ခုျဖစ္ခဲ့တယ္။
သူတို႔စိတ္ကူးအတြက္ အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီႀကီးကေတာ့ Sun Microsystem ျဖစ္တယ္။ ေဒၚလာ တစ္သန္း မတည္ေပးၿပီးေတာ့ တီထြင္မႈကို အားေပးခဲ့တယ္။
သူတို႔ႏွစ္ေယာက္စိတ္ကူးဟာ မၾကာခင္ ပုံႏွိပ္စက္ကိုတီထြင္ခဲ့တဲ့ ဂူတင္ဘတ္ၿပီးရင္ အေရးအပါဆုံးတီထြင္မႈတစ္ခုျဖစ္ လာခဲ့တယ္။
အင္တာနက္ေပၚမွာ လိုခ်င္တာ၊ သိခ်င္တာကို ရွာေဖြခ်င္ရင္ Google နဲ႔ ကင္းႏိုင္တာမရွိပါဘူး။ လာရီ ေပ့ဂ္်က PageRank ဆိုတာကို တီထြင္တယ္။ Google ကိုေရာက္လာတဲ့ အဖ်က္အေမွာင့္ေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ ဖ်က္စီးေပးတယ္။ ေနာက္ပိုင္းတ႐ုတ္ျပည္က ဆင္ဆာကိစၥေတြမ်ားတာေၾကာင့္ အျငင္းပြားၿပီး တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ Google ကို ရပ္နားခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ဒီမိုကေရစီေထာက္ခံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ Google ဟာပိုၿပီး ဂုဏ္တက္လာခဲ့တယ္။
Mark Zuckerberg
သူ႕အေၾကာင္းေတြကို မီဒီယာကေန အမ်ိဳးမ်ိဳးေဖာ္ထုတ္ ခ်ီးက်ဴးၾကတယ္။ ပ႐ိုဂရမ္မာေတြထဲမွာ စိတ္ကူးေကာင္းတဲ့ ပ႐ိုဂရမ္မာတစ္ေယာက္လို႔ ေျပာရမယ္။ လူမႈေရးကြန္ရက္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Facebook ဟာ သူ႕ေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ လာတာလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ယခုဆိုရင္ သူ႕ Facebook ကို ကမၻာတစ္ဝန္းလုံးမွာ သုံးစြဲသူေပါင္း ၈၄၅ သန္း ေတာင္ရွိေနပါၿပီ။
Facebook ဟာ အင္တာနက္ေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးက္ို ေျပာင္းလဲသြားေစခဲ့တဲ့ လူမႈေရးကြန္ရက္ႀကီးတစ္ခုလို႔ ေျပာႏိုင္ တယ္။ အစပိုင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ေျပာဆိုေဆြးေႏြးႏိုင္မယ့္ Forum သေဘာကေန၊ ေနာက္ပိုင္း အားလုံးဆုံေတြ႕ရာ စုရပ္တစ္ခုလိုျဖစ္လာတယ္။
အမွန္ေတာ့ Facebook ဟာ အီးေမးလ္စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္ပစ္ဖို႔ ေပၚလာတဲ့ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္လို႔လည္း ေခၚႏိုင္တယ္။ ယေန႔တိုင္ Facebook နဲ႔ ေနာက္ကြယ္ကရွိေနတဲ့ ဇူကာဘတ္ကိုယ္တိုင္ ပေဟဠိလိုျဖစ္ေနတယ္။ မယုံရဲ ယုံရဲနဲ႔ပဲ Facebook ကို သုံးစြဲသူေတြကလည္း မ်ားလာတယ္။ ဇူကာဘတ္ဆိုတာ ဘာလဲ၊ ဘာေတြဆက္လုပ္မလဲ၊ Facebook ေၾကာင့္ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲ ယေန႔တိုင္ အေျဖရွာေနၾကဆဲပဲ။
Jimmy Wales
ဂ်င္မီ ေဝးလ္ဟာ လာရီဆန္းဂါးဆိုသူနဲ႔ အတူ ဝီကီပီးဒီးယား (Wikipedia) ကို ထူေထာင္ခဲ့တယ္။ ပေရာဂ်က္ေတြကို ၿပီးဆုံးေအာင္မလုပ္ႏိုင္ၾကလို႔ အခက္ေတြ႕ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ကယ္တင္ရွင္ site ႀကီးတစ္ခုလို႔ ေျပာရင္ မမွားဘူး။ ဝီကီပီးဒီးယားဆိုတာ သုတရတနာသိုက္ႀကီးလို႔ ေျပာရင္လည္း မမွားဘူး။ ယေန႔ေခတ္မွာ စြယ္စုံ က်မ္းႀကီးေတြကို မ်ိဳးသုဥ္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ လူတိုင္းအတြက္ လြတ္လပ္စြာ အခမဲ့ဖြင့္ေပးထားတဲ့ သုတ ဘဏ္တိုက္ႀကီးလို႔လည္း ေျပာႏိုင္တယ္။ ကမၻာတစ္ဝန္းလုံး ဒီ site ထဲဝင္ၿပီးေတာ့ ဖတ္မွတ္ေလ့လာ ေနသူေပါင္း ၃၆၅ သန္းေလာက္ရွိတယ္။
၁၉၉၀ ေလာက္ကတည္းက ေဝးလ္ဟာ Bomis ဆိုတာကို စတင္လုပ္ေနၿပီ။ လူႀကီးလူေကာင္းေတြဖတ္စာလို႔ ေခၚရမယ့္ စာေတြကို အင္တာနက္ေပၚကို တင္ထားေပးတယ္။ လူသိနည္းခဲ့တယ္။ ဒါနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ search engine ကို အြန္လိုင္းစြယ္စုံက်မ္းလိုင္းကိုေျပာင္းဖို႔ စိတ္ကူးရသြားတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ Nupedia ဆိုတာကို စတင္ေမြးဖြားခဲ့တယ္။ လာရီ ဆန္းဂါးက ေဝးလ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကူးကို လူတိုင္းပါဝင္၊ လူတိုင္းဝင္ေရး၊ လူတိုင္း ဖတ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထား ေရာက္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဝီကီပီးဒီးယားဆိုတာ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ လူတိုင္းအခမဲ့ သိခ်င္တာရွာ၊ ယူခ်င္တာယူ၊ ေပးခ်င္တာေပးႏိုင္တဲ့ site တစ္ခုအျဖစ္ ေအာင္ျမင္ေနပါတယ္။
Linus Torvalds
ကမၻာေပၚမွာ အဓိက ျငခမသ်သ္အ နဲ႔ ဗစစူန ရဲ႕ ေဆာ့ဖ္ဝဲေတြကပဲ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ စိုးမိုးေနခ်ိန္မွာ ဖင္လန္-အေမရိကန္ေဆာ့ဖ္ဝဲ အင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ လိုင္းနပ္စ္ ေတာ္ဗဲလ္ဆိုသူတစ္ေယာက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တစ္ခုကို လုပ္လိုက္ပါတယ္။ သူတီထြင္ လိုက္တဲ့ Linux ဆိုတဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝဲဟာ အခမဲ့လည္းရ၊ အသုံးလည္းတည့္၊ စိတ္ခ်လုံၿခဳံမႈလည္း အျပည့္ရွိတဲ့ ေလးစားစရာ open source ေဆာ့ဖ္ဝဲတစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။
Linux ကို လူတိုင္းအသုံးတည့္လာေပမယ့္ ေတာ္ဗဲလ္ကေတာ့ ဒီေဆာ့ဖ္ဝဲကို မေတာ္တဆ ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ သူ႕ Linux မွာ BitKeeper ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္ အသုံးျပဳထားေၾကာင္း စြပ္စြဲခ်က္ေတြထြက္လာတယ္။ ဒါနဲ႔ ေတာ္ဗဲလ္လည္း Git ဆိုတာကိုတီထြင္ၿပီးသူ႕ open source ကို ခိုင္မာေအာင္လုပ္တယ္။
Open source ဆိုတာ အခမဲ့လည္းရ တီထြင္သူပ႐ိုဂရမ္မာေတြအတြက္လည္း အသုံးတည့္၊ လုပ္ငန္းႀကီးေတြ အတြက္ပါ အေႏွာင္အဖြဲ႕ကင္းရွင္းစြာ သုံးႏိုင္ၾကလို႔ စိတ္ဝင္စားၿပီး အထြဋ္အထိပ္ကိုေရာက္လာခဲ့တယ္။ ယေန႔ Linux ကို စူပါကြန္ပ်ဴတာႀကီးေတြမွာေတာင္ စိတ္ခ်ရတယ္ဆိုၿပီး သုံးစြဲေနၾကတယ္။ ဆဲလ္ဖုန္းေတြမွာကအစ open source ဆိုတာ ႏွစ္သက္စရာျဖစ္လာေစတယ္။
Jeffery Bezos
ဂ်က္ဖ္ ဘီဇို႔စ္ဟာ ကမၻာ့စီးပြားပ်က္ကပ္ဆိုက္ေနခ်ိန္မွာ Amazon.com ဆိုတဲ့ အင္တာနက္ကေန ေဈးဝယ္စနစ္ကို စတင္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဘီဇို႔စ္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံနဲ႔ အီလက္ထေရာနစ္ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ပရင့္စ္တန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းထြက္ပါ။
သူဟာ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္မႈမွာလည္း ကၽြမ္းက်င္တာေၾကာင့္ Amazon.com ကို စိတ္ကူးရခဲ့တာျဖစ္တယ္။ မူလက အြန္လိုင္းကေန စာအုပ္ေတြေရာင္းဖို႔ စိတ္ကူးခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း သီခ်င္း၊ အီလက္ထေရာနစ္ပစၥည္း၊ ေဆာ့ဖ္ဝဲ၊ ဗီဒီယိုဂိမ္း၊ အဝတ္အထည္၊ အိမ္တြင္းအဆင္အျပင္၊ အစားအစာနဲ႔ ကစားစရာေတြအထိ တစ္လိုင္းထဲမွာ အစုံ ဝယ္ယူေလ့လာႏိုင္တဲ့ site ႀကီးျဖစ္သြားတယ္။ မိုက္ခ႐ိုမန္ေနဂ်ာေလးကေန သမိုင္းဝင္မန္ေနဂ်ာႀကီးျဖစ္သြားခဲ့တယ္။
Shigeru Miyamoto
မီယာမိုတိုဟာ ဗီဒီယိုဂိမ္းတီထြင္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားသူလည္းျဖစ္တယ္။ သူတီထြင္ခဲ့တဲ့ Mario, Donkey Kong, The Legend of Zelda, Star Fox, F-Zero, Pikmin ဆိုတဲ့ဂိမ္းေတြဟာ ကမၻာေက်ာ္ ေတြလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။
သူဟာ ကေလးဘ၀ကတည္းက က်ိဳတိုၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖုံး ဆိုႏိုဘီရပ္ကြက္မွာ ႀကီးျပင္းခဲ့ရတယ္။ သူ႕ ဂိမ္းဇာတ္ ေကာင္ေလးေတြဟာ ဒစ္စေနးကာတြန္းဇာတ္ေကာင္ေလးေတြလို ဖန္တီးထားတာမ်ားတယ္။ ဥပမာ မာရီယိုဆိုတဲ့ ဇာတ္ေကာင္ဆိုရင္ ေက်းလက္သူရဲေကာင္းတစ္ေယာက္ပါ။ မင္းသမီးကို သြားကယ္ရတယ္။ ဂိမ္းကစား သူတိုင္းကို ဆြဲေဆာင္ေစခဲ့တယ္။
ခုထိ Nintendo ကုမၸဏီမွာ မန္ေနဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေန တယ္။ ဒီဂိမ္းေတြဟာ သူ႕ရဲ႕ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာတာလို႔ေျပာႏိုင္တယ္။
Michael Dell
ပြဲေတြကို ေရွာင္ေလ့ရွိတဲ့ မိုက္ကယ္ ဒဲလ္ဟာ ေသးေသးေလးနဲ႔ ဘ၀ကို စတင္ခဲ့တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာပစၥည္းေလးေတြကို စတင္ေရာင္းရာကေန အလုပ္စလုပ္ခဲ့တယ္။ သူ႕ အသက္ ၁၅ ႏွစ္သားမွာ ပထမဦးဆုံး ကြန္ပ်ဴတာထုတ္ဖို႔ စိတ္ကူး ရခဲ့တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးကို အစအဆုံး ျပန္ၿပီးဖ်က္ၾကည့္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာကို အဲဒီအခ်ိန္က ေရာင္းၾကတာ ၾကားခံအေရာင္းသမားေတြကတစ္ဆင့္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူက ကုမၸဏီမွာ ကြန္ပ်ဴတာကို တိုက္႐ိုက္ဝယ္ယူႏိုင္တဲ့စနစ္ကို စတင္တီထြင္ခဲ့တယ္။
၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာ သူ႕စိတ္ကူးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အေနနဲ႔ Dell Computer Corporation ကိုစတင္ထူေထာင္ ႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူ႕ကုမၸဏီဟာ Fortune 500 မွာ ပါဝင္လာခဲ့တယ္။ အသက္ ၂၇ ႏွစ္မွာ လူငယ္ CEO တစ္ေယာက္ျဖစ္လာတယ္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ Michael and Susan Dell ေဖာင္ေဒးရွင္းကို ထူေထာင္ခဲ့တယ္။ ကေလး ေတြအတြက္ဘ၀ဖူလုံေရး အေထာက္အပံ့ အမ်ားဆုံးေပးေနတဲ့ ေဖာင္ေဒးရွင္းႀကီးတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္။
Lawrence Ellison
လာရီလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ ေလာရင့္စ္ အယ္လီဆန္ဟာ Oracle Corporation ကို ထူေထာင္သူနဲ႔ CEO တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ကိုယ္သူ ကြန္ပ်ဴတာဒီဇိုင္းပညာရွင္လို႔ေျပာတဲ့ ခ်ီကာဂိုတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းထြက္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ Ampex Corporation မွာ စတင္အလုပ္လုပ္တယ္။ စီအိုင္ေအအဖြဲ႕ အတြက္ “Oracle” လို႔ေခၚတဲ့ database စနစ္တစ္ခုကို စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသုံးစနစ္ေတြကိုလည္း အမ်ားႀကီး တီထြင္ခဲ့တယ္။
၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ IBM က သူ႕ Oracle ကို မိန္းဖရိန္ကြန္ပ်ဴတာႀကီးေတြမွာ စတင္သုံးခဲ့တာကအစ သူ႕ကို လူသိမ်ားလာတယ္။ သူလည္း Oracle ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးကို ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ Oracle စနစ္ကို ကုမၸဏီႀကီးေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ သုံးၾကတယ္။ ခ်မ္းသာၿပီး ကိုယ္ပိုင္ေလယာဥ္ပ်ံ၊ အေကာင္းဆုံး ဇိမ္ခံကားေတြ စီးတတ္တာေၾကာင့္ နာမည္ေက်ာ္တယ္။
အခုေျပာခဲ့တဲ့ ထင္ရွားသူေတြ အားလုံးမွာ တူညီတာတစ္ခုက ဘာလုပ္လုပ္ “စိတ္အားထက္သန္စြာလုပ္” ဆိုတာပါ။ ေသးေသးေလးပဲလုပ္လုပ္ အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ လုပ္တတ္ၾကတာဟာ သူတို႔ဘ၀အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈေတြရရွိေစခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔မွာ ပညာတစ္ပိုင္းတစ္စနဲ႔ ေက်ာင္းေတြထြက္ၿပီး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကေပမယ့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အစဥ္အလာ ပညာေရးဆိုတာ သူတို႔အတြက္ အဓိကမက်ဘူးဆိုတာလည္း သက္ေသျပေနတယ္။
ဘာေျပာေျပာ သူတို႔ရဲ႕ ေတာ္လွန္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့စိတ္ဓာတ္ေတြက အစဥ္အလာကမၻာႀကီးကို ျပန္လည္ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့ တယ္ဆိုတာေတာ့ ထင္ရွားတယ္။
