ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲေစခဲ့တဲ့ မေတာ္တဆ တီထြင္မႈမ်ား

လူ႔အသက္ေပါင္း မ်ားစြာကို ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ေဆးပညာေလာက က တီထြင္မႈေတြ၊ တကမာၻလုံး သုံးစြဲ ေသာက္သုံးေနၾကတဲ့ အခ်ိဳရည္ေတြ၊ ယာဥ္ေတြ အတြက္ မရွိမျဖစ္တဲ့ ကားတာယာ တီထြင္ခဲ့မႈေတြ စတဲ့ တီထြင္မႈေတြဟာ မေတာ္တဆ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ တီထြင္မႈေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ကို အေရးပါခဲ့တဲ့ ပစၥည္းေတြ ျဖစ္ေနတာလည္း ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ဒီတပတ္ အတြက္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးဖတ္ ရေအာင္ အဲဒီ တီထြင္မႈေတြ အေၾကာင္း ေရးထားပါတယ္။
စတိန္းလက္စ္စတီး (Stainless Steel)
သင့္ရဲ႕ အိမ္မွာ၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ ဟိုတယ္ေတြမွာ အစားအေသာက္ေတြ တည္ခင္းဧည့္ခံရာမွာ သုံးတဲ့ဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ ဓားေတြဟာ စတိန္းလက္စ္စတီးနဲ႔ လုပ္ထားတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီ စတိန္းလက္စ္ စတီးေတြကို မူလအစ ၂၀ ရာစုတုန္းက ဇြန္း၊ ခက္ရင္းေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္ တီထြင္ ထုတ္လုပ္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၂၀ ရာစုထဲမွာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္တဲ့ သူေတြကေန အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး သတၱဳေဗဒပညာရွင္ ဟာရီဘယ္ရာရီ (Harry Brealy) ကို သံေခ်း၊ အညစ္အေၾကး မတက္တဲ့ ေသနတ္ေျပာင္း တီထြင္ဖို႔ ငွားရမ္းခဲ့ပါတယ္။
သိပ္မၾကာခင္မွာ သတၱဳေတြကို စားတတ္တဲ့ အရာ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ သံပုရာရည္လို အက္ဆစ္ေတြနဲ႔ပါ ဓာတ္မျပဳ၊ မစားတဲ့ သတၱဳဓာတ္ တမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ စတိန္းလက္စ္ စတီးကို တီထြင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ အစားအေသာက္ေတြ တည္ခင္း ဧည့္ခံရာမွာ သုံးတဲ့ဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ ဓားေတြ ထုတ္လုပ္ဖို႔ စိတ္ကူး ရခဲ့ၿပီး စတိန္းလက္စ္စတီး ဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ ဓားေတြကို ထုတ္လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အစား အေသာက္ထည့္တဲ့ ပစၥည္းေတြ၊ မီးဖိုေခ်ာင္ ပရိေဘာဂေတြနဲ႔၊ စားေသာက္ ကုန္လုပ္ငန္းစက္႐ုံေတြမွာ စတိန္းလက္စ္ စတီးကို အေျမာက္အမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သုံးစြဲေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
လုံၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့မွန္ (Safety Glass)
ျပင္သစ္ ဓာတုေဗဒပညာရွင္ အက္ဒဝပ္ဘီနီဒစ္တုစ္ (Edouard Benedictus) ဟာ သူ႔စားပြဲေပၚက ဓာတ္ခြဲ ခန္းသံုး ဖန္ပုလင္းကို မေတာ္တဆ တိုက္မိသြားပါတယ္။
အဲဒီပုလင္းဟာ ေအာက္က်ၿပီး အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ကြဲသြားရမယ့္ အစား အက္သြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
အဲဒီအေျခအေနဟာ ထူးဆန္းေနတာေၾကာင့္ အေသးစိတ္ ေလ့လာၾကည့္တဲ့ အခါမွာ အဲဒီပုလင္းဟာ သိပ္မၾကာခင္ကပဲ ပလပ္စတစ္ဆဲလ္လူလို႔စ္ ႏိုက္ထရိတ္ (Plastic Cellulose Nitrate) ထည့္ထားတဲ့ အတြက္ ဖန္ပုလင္းရဲ႕ အတြင္းဘက္ကုိ အဲဒီ ဓာတုပစၥည္းသုတ္ထား သလိုျဖစ္ေနလုိ႔ အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာကြဲ မသြားတာကို သတိျပဳမိၿပီး လုံၿခံဳစိတ္ခ် ရတဲ့ မွန္ေတြကို တီထြင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူဟာ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ မွန္ကို ၁၉၀၉ မွာ လံုၿခံဳစိတ္ခ် အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ကားေတြ ထုတ္လုပ္ရာမွာ ကားမွန္ အေနနဲ႔ သံုးဖို႔ မူပိုင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ေပမယ့္၊ ကားထုတ္လုပ္သူေတြက ကုန္က်စရိတ္ ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ေအာင္ အဲဒီမွန္ေတြ မသံုးခဲ့ပါဘူး။
ပထမကမာၻစစ္ မွာေတာ့ စစ္ပြဲေတြမွာ သံုးဖို႔ဓာတ္ေငြ႔ကာ မ်က္ႏွာဖံုး အတြက္အဲဒီမွန္ ေတြသံုးခဲ့ပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ကားေတြ မွာေတာ့ ၁၉၃၀ ေလာက္ ကစၿပီး တပ္ဆင္သံုးခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ကားတိုင္းမွာ သံုးျဖစ္ပါတယ္။
စူပါဂလူးေကာ္ (Super Glue)
ေသနတ္အေတြ အတြက္ ခ်ိန္သီးမွန္ကို ပလပ္စတစ္နဲ႔လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းရင္း စူပါဂလူးေကာ္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုဒတ္ (Kodak) သုေတသန ဓာတ္ခြဲခန္းက သုေတသီ ဟာရီကူးဗား (Harry Coover) က ဆိုင္ယန္ ႏိုအခ႐ိုက္လိတ္(Cyano-acrylate) ကေန အရာ၀တၳဳ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကပ္ႏိုင္ေစတဲ့ စူပါ ဂလူးေကာ္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ ပါတယ္။
အဲဒီ ေကာ္ရည္ေတြဟာ အရမ္း ေစးကပ္ေနတဲ့ အတြက္ သူ ရည္ရြယ္တီထြင္တဲ့ ပလပ္စတစ္မွန္ အတြက္ အသုံး မ၀င္ဘူး၊ အဆင္ မေျပဘူး ဆိုၿပီး မသုံးဘဲ ပယ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ ၾကာခဲ့ၿပီးမွ အဲဒါကို ျပန္သတိထားမိၿပီး ဒီေန႔ ေစ်းကြက္ တင္ေရာင္းခ်ေနတဲ့ စူပါဂလူးေကာ္ေတြ အျဖစ္ ေရာင္းခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေရာင္စုံရႊံ႕ေစးတု (Play Doh)
ကေလးေတြ အ႐ုပ္ေတြ လုပ္ ကစားဖို႔ ေရာင္စုံရႊံ႕ေစးလို ေရာင္စုံ အတုံးေလးေတြ ေရာင္းခ်တာ သတိထားမိမွာပါ။
အလြယ္ တကူေျခာက္မသြားဘဲ ရႊံ႕ေစးလို၊ ဂ်ံဳလုံးေတြလို ေပ်ာ့တြဲ ေနၿပီး ကေလးေတြ အ႐ုပ္မ်ိဳးစုံလုပ္ကစားဖို႔ ေရာင္းခ် ထားပါတယ္။ အဲဒီ ရႊံ႕ေစးလို အတုံးေလးေတြကို မူလအစ ၂၀ ရာစုတုန္းက နံရံကပ္စကၠဴေတြ သန္႔ရွင္း ေရးလုပ္ဖို႔ ကလီယိုမက္ဗစ္ကာ (Cleo McVicker) က ရည္ရြယ္ တီထြင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ အခ်ိန္က ေအးတဲ့ ေဒသေတြမွာ အခန္းကို အပူေပးဖို႔ မီးေသြးေတြ သုံးခဲ့တဲ့ အတြက္ အခန္းေတြရဲ႕ နံရံက စကၠဴေတြ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔ ထြင္ထားတဲ့ ရႊံ႕ေစးတုေတြကို သူ႔သားက အ႐ုပ္လုပ္ ေဆာ့တာကို ေတြ႔ၿပီး အ႐ုပ္လုပ္ ေဆာ့ဖို႔     ရႊံ႕ေစးတု (Modeling Clay) ေတြ ေစ်းကြက္တင္ ေရာင္းခဲ့တာ အခုထိ ေရာင္းခ်ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ပစ္တိုင္းေထာင္ စပရိန္ (Slinky)
ဒုတိယ ကမာၻစစ္ အတြင္းမွာ ေရတပ္ အင္ဂ်င္နီယာ ရစ္ခ်တ္ဂ်ိမ္းစ္ (Richard James) ကေန စစ္သေဘၤာေတြမွာ သုံးတဲ့ အထိအခိုက္ မခံတဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ အတြက္ စပရိန္ေတြကို တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ စပရိန္တခုကို စမ္းသပ္ရင္း မေတာ္တဆ လက္ထဲက လြတ္က်သြားပါတယ္။ အဲဒီစပရိန္ဟာ သူ႔ဖာသာသူ ျပန္မတ္သြားတာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီစပရိန္ေတြကို ကေလးေတြ ေဆာ့ဖို႔ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဓာတုဆိုးေဆး (Synthetic dye)
၁၈၅၆ မွာ ၁၈ႏွစ္သား ဓာတုေဗဒပညာရွင္ ၀ီလီယံပါကင္ (William Perkin) ဟာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကုသဖို႔ ေဆး ထုတ္လုပ္ ႏိုင္ဖို႔ အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ စမ္းသပ္ႀကိဳးပမ္း မႈတခုဟာ လုံး၀လြဲေနၿပီး၊ ဘာမွ အလုပ္ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ဓာတ္ခြဲခန္းသုံး ဖန္ပန္းကန္ အ၀ိုင္းျပားေလးထဲမွာ လွပတဲ့ မရမ္းေစ့ေရာင္ႏု ေတာက္ေနတာ ေတြ႔ရၿပီး ဓာတုဆိုးေဆးကို တီထြင္ ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကုသတဲ့ေဆး တီထြင္ဖို႔ ႀကံတာ ဓာတုဆိုးေဆး ေပၚေပါက္လာခဲ့တာ ဆိုေတာ့ အလြဲေကာင္း လို႔ပဲ ေျပာရမွာပါ။
မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္မီးဖို (Microwave Oven)
ခ်က္ျပဳတ္ ေကၽြးေမြးမယ့္သူ မရွိ၊ ခ်က္ျပဳတ္လည္း မစားခ်င္တဲ့ တကုိယ္တည္း လူပ်ိဳႀကီးေတြ ေက်းဇူး တင္ ရမယ့္ တီထြင္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
အသင့္ခ်က္ျပဳတ္ထားတဲ့ အထုတ္ေတြ ၀ယ္လာၿပီး ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္ထားတဲ့ စားစရာေတြ ကို အလြယ္ တကူ ေႏႊးစားႏိုင္တဲ့ မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္မီးဖိုကို တီထြင္ထားလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီမီးဖိုကလည္း မေတာ္တဆ ေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့ တီထြင္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၅ ဒုတိယကမာၻစစ္ အတြင္းမွာ ေရတပ္ ေရဒါအထူး ကၽြမ္းက်င္သူ ပါစီစပင္န္ဆာ (Percy Spancer) ဟာ မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္ေတြ ထုတ္လႊတ္တဲ့ ပစၥည္း ေရွ႕မွာ ဟိုဟိုဒီဒီ သြားလာ လုပ္ကိုင္ရင္း သူ႔ရဲ႕ အိပ္ကပ္ထဲက ေခ်ာကလက္ေတြ အရည္ ေပ်ာ္သြားတာ သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တျခားတဘက္က ေခ်ာကလက္ေတြကေတာ့ အရည္မေပ်ာ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အဲဒီအေျခအေနကို သူျပန္သံုးသပ္ၾကည့္ခဲ့တဲ့အခါမွာ မိုက္ခ႐ိုေဝ့ ေတြဟာ စားအေသာက္ေတြကို အပူေပးႏိုင္ေၾကာင္း သတိထား မိၿပီး တျခား အစားအေသာက္ေတြကို စပ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။
သူ ေနာက္ထပ္ စမ္းသပ္တာက ေျပာင္းေစ့ေတြ ျဖစ္ၿပီး ေျပာင္းဖူး ေပါက္ေပါက္ (Popcorn) ေဖာက္ၾကည့္ တာပါ။ တျခားအစား အေသာက္ေတြ စမ္းသပ္ရာမွာလည္း ေအာင္ျမင္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီ အခါမွာ သူဟာ မိုက္ခ႐ိုေဝ့သံုးၿပီး အစားအေသာက္ခ်က္ျပဳတ္၊ အပူေပးႏိုင္တဲ့စက္ကို တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၄၇မွာ ေရသီယြန္ (Raytheon) ကေန ပထမဦးဆံုး မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္မီးဖိုကို တည္ေဆာက္ခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီမီးဖိုဟာ ေပါင္ ၇၅၀ ေလးၿပီး၊ ၅ေပခြဲျမင့္ကာ ကုန္က်စားရိတ္ ေဒၚလာ ၅၀၀၀ ေလာက္ ရိွပါတယ္။ အိမ္သံုး အေနနဲ႔ကေတာ့ ၁၉၅၀ ေလာက္ေရာက္ရိွ လာေပမယ့္ အရြယ္အစားနဲ႔ ေစ်းႏႈန္းေၾကာင့္ေရပန္းမစား ခဲ့ပါဘူး။
၁၉၆၇ မွာေတာ့ စားပြဲတင္ အရြယ္အစား ထုတ္လုပ္ႏိုင္ ခဲ့ၿပီးေစ်းႏႈန္းက လည္း ၄၉၅ေဒၚလာျဖစ္လာပါတယ္။
အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အမ်ားျမင္ေတြ႔ေနၾကရတဲ့ မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္မီးဖိုေတြ ျဖစ္လာ၊ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်လာ ပါတယ္။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခဲ့တဲ့ တီထြင္ ထုတ္လုပ္မႈဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္ ၾကာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေတာ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံအိမ္ေတြရဲ႕  ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္ မီးဖိုေတြ သံုးစြဲေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္ေတြဟာ အစားအေသာက္ေတြကို အပူေပးႏိုင္ေၾကာင္း သတိထားမိၿပီး မိုက္ခ႐ိုေ၀့ဖ္မီးဖို (Microwave Oven) ေတြျဖစ္ လာတာပါ။
ကပ္ခြာ မွတ္စုစာရြက္ (Post-it Notes)
အိမ္က မိသားစုတေယာက္ကို၊ အခန္းေဖာ္သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ေယာက္ကို၊ သင္ကိုယ္တိုင္ မေမ့ေအာင္၊ စာအုပ္ တအုပ္မွာ စာမ်က္ႏွာ မွတ္ထားႏိုင္ေအာင္ ေကာ္သုတ္ၿပီးသား စကၠဴေလးေတြ သုံးၾကပါတယ္။
မလိုအပ္ရင္ အလြယ္ တကူ ခြာလိုက္ႏိုင္ၿပီး ေကာ္ေတြ စကၠဴေတြလည္း ကပ္ၿပီး က်န္မေနလို႔ အဆင္ေျပပါ တယ္။
အဲဒီတီထြင္မႈကို ၁၉၆၈ မွာ စပင္ဆာ ဆီးလ္ဗား (Spencer Silver) ကေန သရီးအမ္ (3 M) အတြက္ သိပ္ မကပ္တဲ့ ေကာ္ေတြကို တီထြင္ရင္း၊ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ အာသာဖ႐ိုင္း (Arthor Fry) ကေန ေစ်းကြက္ တင္ေရာင္းခ်ဖို႔ သတိထားမိခဲ့ၿပီး ေစ်းကြက္တင္ ေရာင္းခ်ခဲ့လို႔ စာရြက္ မွတ္ဖို႔ မွတ္စုေတြ၊ မေမ့ေအာင္ ေရးမွတ္ဖို႔ သုံးတဲ့ ကပ္ခြာ စကၠဴေလးေတြ (Post-it Notes) ေတြ ဒီေန႔သုံးေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပလပ္စတစ္ (Plastic)
၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္ အေစာပိုင္းေလာက္မွာ လွ်ပ္ကာ၊ အပူကာ ပစၥည္းတခု ရွဲလ္လက္ (Shellac) ကုိ အေရွ႕ ေတာင္ အာရွက ပိုးေတာင္မာ (beetle) ကေန ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္းကို တင္သြင္း ထုတ္လုပ္ဖို႔ မလြယ္ကူ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီ အတြက္ ဓာတုေဗဒပညာရွင္ လီယိုဟင္းန္ဒရစ္ ဘိတ္ကီလန္င္း (Leo Hendrik Backeland) ကေန အဲဒီ ပစၥည္း ၀ယ္သုံးမယ့္ ပိုက္ဆံတခ်ိဳ႕ကို အစားထိုး သုံးႏုိင္မယ့္ ပစၥည္းတခု တီထြင္ဖို႔ သုံးခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕တီထြင္မႈကေန မိုေလာင္းၿပီး သုံးႏိုင္တဲ့ အျပင္ အပူခ်ိန္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားေပးတဲ့ အထိ ပုံေျပာင္း မသြားတဲ့ ပစၥည္းတခုျဖစ္တဲ့ ပလပ္စတစ္ကို တီထြင္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။
တက္ဖလြန္ (Teflon)
တက္ဖလြန္ (Teflon) သုတ္ထားတဲ့ ဒယ္အိုးေတြ၊ ခြက္ေတြက အိုးမကပ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ၾကက္ဥေမႊေၾကာ္ လို အိုးကပ္တတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ေၾကာ္ခ်က္ရာမွာ ဆီအမ်ားႀကီး ထည့္စရာမလို ေတာ့ပါဘူး။ ဆီေလွ်ာ့စားေနတဲ့ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ေတာ္ေတာ္ အဆင္ေျပပါတယ္။ အဲဒီ တက္ဖလြန္ ကို ေတြ႔ရွိခဲ့တာ ကလည္း စိတ္၀င္စား စရာပါ။
ဓာတုေဗဒပညာရွင္ ရြိဳင္းပလန္းကက္(Roy Plunkett) ဟာ ၂၀ရာစု အစပိုင္း ေလာက္က ဒူးပြန္႔ (DuPont) ကုမၸဏီမွာ အလုပ္ လုပ္ေနခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီမွာ ေရခဲ ေစတဲ့အရာ ဓာတုပစၥည္း တခုကို စမ္းသပ္ရင္း ဓာတ္ျပဳမႈကင္းၿပီး အုိးမကပ္တဲ့ ဓာတု ပစၥည္းအသစ္ တခုကို ေတြ႔ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဒူးပြန္႔က အဲဒီ ဓာတုပစၥည္းကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ မွတ္ပုံတင္မူပိုင္ခြင့္ ရယူခဲ့ ပါတယ္။
အဲဒီ ဓာတုပစၥည္းက အခု လူအမ်ားသိေန၊ သုံးေနၾကတဲ့ တက္ဖလြန္ (Teflon) ျဖစ္ပါတယ္။

ကန္႔သုံး ေပါင္းတင္ထားတဲ့ ေရာ္ဘာ (Vulcanized Rubber)

ခ်ားလ္စ္ဂြတ္ရီးယား (Charles Goodyear) ဟာ အပူ၊ အေအးခံႏိုင္တဲ့ ရာဘာကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ တီထြင္ခဲ့ေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ေသးပါဘူး။ ပစၥည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေရာစပ္သုံးခဲ့ေပမယ့္ အဆင္မေျပ ပါဘူး။
၁၈၃၉ ခုႏွစ္ တညေန မေမွာင္ခင္မွာ ရာဘာ၊ ကန္႔ (ဆာလ္ဖာ)နဲ႔ ခဲအနည္းငယ္စီ ေရာထားတဲ့ အရည္ေတြ မီးဖိုေပၚကို မေတာ္တဆ ဖိတ္က်သြားပါတယ္။ အဲဒီ ရာဘာ၊ ကန္႔၊ ခဲေတြ ေရာေနတဲ့ အရည္ေတြဟာ ေလာင္ကၽြမ္းၿပီး ခဲသြား၊ မာသြား ေပမယ့္ သုံးလို႔ ရေသးတာ ေတြ႔ခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕ေတြ႔ရိွမႈကို ထပ္ စမ္းသပ္ကာ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္မွာ မူပိုင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ ရာဘာတာယာေတြ၊ ရာဘာပစၥည္းေတြ တီထြင္ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဂြတ္ရီးယားဟာ သူေတြ႔တဲ့ ေပါင္းတင္ ရာဘာရဲ႕ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကုိ ခံစားခြင့္မရခဲ့တာ စိတ္မေကာင္းစရာပါ။ သူ ကြယ္လြန္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေဒၚလာႏွစ္သိန္း အေၾကြးတင္ေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ေဒၚလာႏွစ္သိန္းဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ကုိ မ်ားတဲ့ ေငြၾကး ျဖစ္ပါတယ္။ ဂြတ္ရီးယားတာယာနဲ႔ ရာဘာကုမၸဏီ ကလည္းသူ႔ရဲ႕ တီထြင္ေတြရွိမႈကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ မ်ဳိး႐ုိးနာမည္ကုိ မွည့္ေခၚထားတာ ျဖစ္ေပမယ့္ သူကြယ္လြန္ၿပီး ႏွစ္ ၄၀ ၾကာၿပီးမွ တည္ေထာင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္လြန္ကပ္ခြာ (Vetcro)

ႏိုင္လြန္ကပ္ခြာ (Vetcro)

ဂ်ာကင္ အက်ႌေတြမွာ၊ ႐ႉးဖိနပ္၊ အားကစား ဖိနပ္ေတြမွာ၊ တခုခုကို ခ်ည္ေႏွာင္ သုံးရာမွာ ကက္ဦးထုပ္ေတြရဲ႕ ေနာက္ဖက္က အက်ဥ္းအက်ယ္ လုပ္ရာမွာ၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္တိုင္းတဲ့ လက္ေမာင္းပတ္မွာ သုံးတဲ့ ႏိုင္လြန္ကပ္ခြာ (Velcro) ေတြကို သုံးထားတာ သတိထားမိပါလိမ့္မယ္။
အဖုိ အမ တဖက္စီ ရွိေနၿပီး အလြယ္တကူ ခြာႏိုင္၊ ေနရာေျပာင္းကပ္ထား ႏိုင္တဲ့ အတြက္ လူ႔အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လူတိုင္းနီးပါး သုံးေနၾကေပမယ့္ အဲဒီ ႏိုင္လြန္ကပ္ခြာေတြ ဘယ္လုိ တီထြင္ ျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာ သတိျပဳမိၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဆြစ္လူမ်ိဳး အင္ဂ်င္နီယာ ေဂ်ာ့ဂ်္ဒီမက္စထရယ္(George de Mestral) ကေန အမဲလိုက္ရင္း သူ႔ရဲ႕ အမဲလိုက္ေခြးရဲ႕ အေမႊးေတြမွာ ကပ္ေစးနဲသီးေတြ ကပ္ေနတာ သတိထားမိပါတယ္။ (အညာမွာ ႏြားအၿမီးေတြမွာ ကပ္ေနတတ္လုိ႔ ႏြားၿမီးကပ္သီးလုိ႔ ေခၚတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။)  အဲဒီလိုကပ္ေနရတဲ့ အေၾကာင္းကို သူ႔ရဲ႕ဓာတ္ခြဲခန္းထဲမွာ အႏုၾကည့္ မွန္ေျပာင္း (Microscope) နဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ နာဆာ (NASA) ကေန အဲဒီနည္းပညာကို သုေတသနလုပ္ ထုတ္လုပ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္အထိ သူ႔ရဲ႕ ေလ့လာ စမ္းသပ္မႈဟာ ေရပန္းမစားခဲ့ပါဘူး။ နာဆာကေန သုေတသနျပဳ၊ အေျမာက္အမ်ား တီထြင္ထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ အခါမွာ ေတာ့ အဲဒီ ႏိုင္လြန္ကပ္ခြာေတြဟာ လူ႔အသုံး အေဆာင္ပစၥည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေနရာယူခဲ့ပါတယ္။
ကပ္ေစးႏွဲသီးေတြ ကပ္ေနတာကိုၾကည့္ၿပီး ႏိုင္လြန္ကပ္ခြာေတြ တီထြင္ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ႏိုင္ဖို႔ သင္ေရာ စဥ္းစားမိပါသလား။ ဘာမွမဟုတ္တဲ့ ေတြ႔ရွိမႈေလးကေန  တကမာၻလုံးက လူ႔အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြမွာ ေနရာယူႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ယမ္းမီးျခစ္ (Matches)

ယမ္းမီးျခစ္ (Matches)

ေန႔စဥ္ လူေနမႈ ဘဝေတြကို အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲေစခဲ့တာ၊ လွ်ပ္စစ္တုိ႔၊ အင္တာနက္တို႔ ေၾကာင့္လို႔ ေျပာၾကမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီမတိုင္ခင္က လူေနမႈပံုစံကို ေျပာင္းလဲေစခဲ့တာ ယမ္းမီးျခစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိး ေဆးဝါးေဗဒ ပညာရွင္ ဂၽြန္ေဝၚလကာ (John Walker) ဟာ သူ႔ရဲ႕ ေဆး ေဖာ္စပ္ရာမွာသံုးတဲ့ တုတ္ေခ်ာင္းေလးဟာ ေဆးဝါးမ်ဳိးစံု ေရာစပ္ၿပီး ညစ္ပတ္ေပေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဓာတုေဆးဝါးပစၥည္းေတြ ေရာစပ္ေမႊထားတဲ့ တုတ္ေခ်ာင္းေလး ေျခာက္သြားတဲ့ အခါမွာ ထိပ္ဖက္မွာ အသီးကေလး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီတုတ္ေခ်ာင္းထိပ္ကို ၾကမ္းတဲ့အရာ တခုခုနဲ႔ ျခစ္လိုက္တဲ့ အခါမွာ မီးပြင့္ၿပီး မီးကူးသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ေဝၚလကာက friction lights လို႔နာမည္ ေပးခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ေဆးဆိုင္မွာပဲ ေရာင္းခ်ခဲ့ပါတယ္။ အေစာပိုင္းက ကတ္ထူ စကၠဴေတြ သံုးခဲ့ေပမယ့္ သိပ္မၾကာခင္မွာ ၃ လက္မရွည္တဲ့ သစ္သားေခ်ာင္းေလးကို အစားထိုးသံုးခဲ့ၿပီး၊ ဘူးနဲ႔ ထည့္ေရာင္းခ်ခဲ့ ပါတယ္။ ဘူးရဲ႕ေဘးဘက္မွာလည္း ေကာ္ပတ္စေလးကို ကပ္ထားေပးၿပီး မီးျခစ္ဖို႔ လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ သူ႔ရဲ႕ေတြ႔ရိွမႈကို မွတ္ပံုတင္ဖို႔ သေဘာမတူခဲ့ ပါဘူး။
ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေတြ႔ရိွမႈဟာ လူသား အားလံုး ကို အက်ဳိးျပဳတဲ့ ေတြ႔ရိွမႈေၾကာင့္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ေစ်းကြက္ဝင္ေအာင္ ေရာင္းခ်တဲ့သူေတြ ေပၚလာၿပီး သူ႔ရဲ႕ေစ်းကြက္ကိုပါ ဝါးမ်ဳိခံရလို႔ သူ႔ရဲ႕ထုတ္လုပ္မႈကို ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရ ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕လုပ္ငန္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ ေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ေတြ႔ရိွမႈဟာ ရာစုႏွစ္ တခုေက်ာ္ေလာက္ အထိ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပား၊ မသံုးမျဖစ္ သံုးခဲ့ရတဲ့ လူ႔အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေလးတခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒိုင္းနမိုက္ (Dynamite)

ဒိုင္းနမိုက္ (Dynamite)

လူ႔ေဘာင္သမိုင္းမွာ ေသနတ္သုံး ယမ္းမႈန္႔ (Gun powder) ေတြ ေတြ႔ရွိ သုံးခဲ့တာ ၾကာလွပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ေပါက္ကြဲမႈ ေတြကို ေလ့လာရတာက လြယ္တဲ့ အလုပ္မဟုတ္ပါဘူး။ ဆြီဒင္ ႏိုင္ငံသား ဓာတုေဗဒ ပညာရွင္နဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာ အဲဖရက္ႏိုဗယ္ (Alfred Nobel) က  အဲဒီ ခက္ခဲတဲ့ ေလ့လာမႈကိုလုပ္ခဲ့ ပါတယ္။
သူလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ ခဲ့တာက ထိန္းခ်ဳပ္ သယ္ေဆာင္ဖို႔ မလြယ္ကူတဲ့ ေပါက္ကြဲေစတဲ့ ပစၥည္း ႏိုက္ထ႐ိုဂရစ္ ဆလင္းကို တီထြင္ခဲ့ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုဗယ္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕လုပ္သား ေတြဟာ မေတာ္တဆ ျဖစ္တာေတြ အႀကိမ္ ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကံဳခဲ့ရ ပါတယ္။
ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းၿမိဳ႕မွာ စမ္းသပ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏိုဗယ္ရဲ႕ ညီအငယ္နဲ႔ တျခားသူေတြ ေသဆံုးခဲ့ ရပါတယ္။ သူ႔ ဖခင္က မစြမ္းမသန္ ျဖစ္သြား ပါတယ္။ အဲဒီ မေတာ္တဆျဖစ္မႈဟာ အဲဖရက္ႏိုဗယ္ကို ဘယ္ေလာက္အထိ သက္ေရာက္မႈ ရိွေစသလဲ ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ကို ေပါက္ကြဲ ေစတတ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို စိတ္ခ်စြာ သယ္ေဆာင္သိမ္းဆည္း ႏိုင္ေအာင္တီထြင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တြန္းအား ေပးခဲ့တယ္လို႔ အမ်ားစုက လက္ခံထားပါတယ္။
သူဟာ တည္ၿငိမ္မႈ မရိွတဲ့ ႏိုက္ထ႐ို ဂရစ္ဆလင္း ေတြကို ဘယ္လို လံုၿခံဳ စိတ္ခ်ရ ေအာင္ သိမ္းဆည္း သယ္ေဆာင္ မလဲ၊ ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ေဖါက္ ခြဲမလဲ ဆိုတာ စမ္းသပ္မႈဆက္္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ အရ ႏိုဗယ္ဟာ ႏိုက္ထ႐ိုဂရစ္ဆလင္းေတြကို သယ္ေဆာင္ပို႔ရာမွာ သူသယ္ေဆာင္တဲ့ ပံုးခြံတခုဟာ မေတာ္တဆ ပြင့္ၿပီး၊ ယိုစိမ့္ ေနေပမယ့္ ေပါက္ကြဲမႈ မျဖစ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သူ သတိထားမိ တာက အဲဒီပံုးခြံထဲမွာ Kieselguhr လို႔ေခၚတဲ့ ဆယ္ဒီမက္ထရီ ေက်ာက္ေတြ ေရာစပ္ေနတာ သတိျပဳမိ ပါတယ္။
ႏိုက္ထ႐ို ဂရစ္ဆလင္းေတြဟာ အရည္ပံုစံနဲ႔ သယ္ရတာ အလြန္အႏၲရာယ္ မ်ားပါတယ္။ အဲဒီ မေတာ္တဆ ေတြ႔ရိွခဲ့တဲ့ Kieselguhr ေတြ ကေန ႏိုက္ထ႐ို ဂရစ္ဆလင္းေတြကုိ တည္ၿငိမ္ ေအာင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့တာကို မေတာ္တဆ ေတြ႔ရိွရာ ကေန ေနာက္ပိုင္း ဘယ္ေလာက္အခ်ဳိး အစားနဲ႔ ေရာရင္ ေပါက္ကြဲမႈ မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သလဲ ဆိုတာကို ေတြ႔ရိွခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ သူ႔ရဲ႕တီထြင္မႈကို ၁၈၆၇ မွာ မႈပိုင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ၿပီး ဒိုင္းနမိုက္ (Dynamite) လို႔ နာမည္ေပး ခဲ့ပါတယ္။ ဒုိင္းနမုိက္ စက္႐ုံနဲ႔ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ စက္႐ုံေတြ ကမာၻအႏွံ႔အျပားမွာ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ကမာၻ႔အခ်မ္းသာဆုံးေတြ ထဲက တဦး ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းလုိ လူသားအက်ဳိးျပဳ လုပ္ငန္းမ်ဳိးေတြမွာ ေဖာက္ခြဲဖို႔ လိုအပ္ရင္ သံုးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ တီထြင္ႏိုင္ခဲ့မႈကုိ စစ္ပြဲ ေတြမွာ လက္နက္ေတြ အျဖစ္ သံုးေနၾကပါတယ္။
ႏိုဗယ္ဟာ သူ႔ရဲ႕ တီထြင္ ေတြ႔ရိွခဲ့မႈေတြကို အလြဲသံုး လုပ္ေဆာင္ ေနၾကတာရယ္၊ ျပင္သစ္သတင္းစာ တေစာင္က လူသတ္လက္နက္ေတြ တီထြင္ခဲ့တဲ့ လူသတ္သမားလုိ႔ ေရးခဲ့တာရယ္ ေၾကာင့္ သူ ေတြ႔ရိွတီထြင္ခဲ့မႈကို အျပစ္ရွိသလုိခံစားရၿပီး စိတ္ပ်က္ ေသာက ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေသတမ္းစာမွာ သူ႔ရဲ႕ပုိင္ဆုိင္မႈ ၉၄ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိတဲ့ ဆြစ္ပုိက္ဆံ ခ႐ုိနာ (Krona) ၃၁သန္း၊ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉သန္းခန္႔ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေပါက္ေစ်းနဲ႔ ဆိုရင္ ေဒၚလာ ၁၈၆ သန္း ေလာက္ရွိပါတယ္။) ကုိ ရန္ပုံေငြ အျဖစ္ ရင္းႏွီး မတည္ၿပီး ကမာၻ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္တဲ့ သူေတြကို ႏိုဗယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ေပးဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သာမက တျခား ပညာရပ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ႐ူပေဗဒ၊ ဓာတုေဗဒ၊ ေဆး၀ါး၊ စာေပ ပညာရပ္ေတြ အတြက္ပါ ထူးခၽြန္ ေျပာင္ေျမာက္စြာ တီထြင္ႏိုင္ၿပီး လူသားေတြကို အက်ဳိးျပဳတဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ေဆာင္္ႏုိင္သူ၊ တီထြင္ႏုိင္သူေတြ ကို ႏိုဗယ္ဆု ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တာ အခုအခ်ိန္အထိ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆက္ခရင္သၾကားတု (Saccharin)
သူတို႔ဆီက စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ ေကာ္ဖီဆိုင္ေတြမွာ သၾကားတုဆက္ခရင္ ေဆးသၾကား ထည့္ထားတဲ့ ပန္းေရာင္ အိတ္ ေလးေတြ စားပြဲေပၚ တင္ထားေလ့ ရွိပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳသမားတြ၊ ေသြးခ်ိဳသမားေတြ သၾကားအစားထိုး သုံးဖို႔ ဆက္ခရင္ သၾကားတုေတြ ထားထားေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၈၇၉ မွာ ဓာတုေဗဒပညာရွင္ ကြန္စတန္တင္ဖာလ္ဘတ္ (Constantin Fahlberg) ဟာ ကတၱရာေစးကို အစားထိုး သုံးဖို႔ တျခားပစၥည္း တခုကို တီထြင္စမ္းသပ္ ေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သူဟာ ဂၽြန္ေဟာ့ပ္ကင္း တကၠသိုလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡ အီရာရမ္ဆမ္ (Ira Remsen) ရဲ႕သုေတသန ဓာတ္ခြဲ ခန္းမွာ အလုပ္လုပ္ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတေနကုန္ အလုပ္ လုပ္ေနခဲ့ၿပီး အိမ္ျပန္ေရာက္တဲ့ အခါမွာသူ႔မိန္းမရဲ႕ ဘီစကစ္ေတြကို စားတာ၊ ဘီစကစ္ေတြ ပုံမွန္ထက္ အမ်ားႀကီး ခ်ိဳေနပါတယ္။ ေနာက္မွ သတိရတာက သူအလုပ္ထဲက ျပန္လာတာ လက္မေဆးဘဲ စားမိတာ သတိထားမိသြားပါတယ္။
၁၈၈၀ျပည့္ ႏွစ္မွာ တျခားသိပၸံပညာရွင္ ႏွစ္ေယာက္ပါ ပူးတြဲသုေတသန လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၈၈၄ မွာ ဖားလ္ဘတ္ဟာ ဆက္ခရင္သၾကား တုေတြ အေျမာက္အမ်ား ထုတ္လုပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး  ရမ္ဆမ္ မပါဘဲ သူ႔ဖာသာသူ မူပိုင္ခြင့္ တင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆက္ခရင္ေတြဟာ ကမာၻစစ္ မတိုင္ခင္အထိ အသံုးနည္းခဲ့ၿပီး ကမာၻစစ္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးစြဲလာၾက ပါတယ္။
၁၉၆၀ နဲ႔ ၁၉၇၀ မွာေတာ့ အဝမလြန္ေအာင္ အစားအေသာက္ထိန္းတဲ့ diet soft drink ေတြ ထုတ္လုပ္လာ ၾကၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္း အခ်ဳိေရွာင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိ လူနာေတြ အတြက္ ပါသံုးစြဲ လာၿပီး ေရပန္းစားလာ ခဲ့ပါတယ္။ ဆက္ခရင္ဟာ တဂရမ္မွာ ၅ ကယ္လိုရီေတာင္ မရိွတဲ့ အတြက္ သံုညကယ္လိုရီလို႔ပဲ အၾကမ္းဖ်င္းသတ္မွတ္ၿပီး အေမရိက အစားအေသာက္ႏွင့္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္စီမံတဲ့ အဖြဲ႕ (US. Food and Drug Administration) FDA က အသိအမွတ္ ျပဳလက္ခံခဲ့ပါတယ္။
ကတၱရာေစးကို အစားထိုးဖို႔ တီထြင္တာ ဆက္ခရင္ သၾကားတုကုိ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ လက္မေဆးဘဲ စားမိတာ ခပ္ေကာင္းေကာင္းပဲ လုိ႔ ေျပာရပါေတာ့မယ္။
Silly Putty

ဆက္ခရင္သၾကားတု (Saccharin)

ကေလးေတြ ကစားတဲ့ ကစားစရာတခု ျဖစ္တဲ့ Silly Putty ဆိုတာကလည္း ရာဘာကို အစားထိုးဖို႔ လုပ္ရင္း မေတာ္တဆ ေတြ႔ရိွခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္မွာ တာယာ၊ ဓာတ္ေငြ႔ကာ မ်က္ႏွာဖံုး၊ သက္ကယ္ေဖာင္၊ ဖိနပ္ စတာေတြဟာ မရိွမျဖစ္ လိုအပ္ေနၿပီး အဲဒီပစၥည္းေတြ အားလံုးဟာ ရာဘာကို အဓိကထား လုပ္ရတဲ့ ပစၥည္းေတြ ျဖစ္ေန ပါတယ္။
စစ္အတြင္းမွာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတြက ရာဘာ အဓိက ထြက္တဲ့ အာရွတိုက္ကို သိမ္းပိုက္လိုက္တဲ့ အခါမွာ အေမရိကန္ ေတြ အတြက္ ရာဘာကုန္ၾကမ္း ရဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားေတြ ကေန တာရာ အေဟာင္း၊ မိုးေရကာဘြတ္ဖိနပ္ ေတြ၊ မိုးကာအက်ႌေတြ စတဲ့ ရာဘာပစၥည္းအေဟာင္း ေတြကိုလႉဒါန္းၾကေပမယ့္ လိုအပ္ခ်က္က မလံုေလာက္ပါဘူး။ အဲဒီမွာ အစိုးရ ကေန ရာဘာအစားထိုး သံုးႏိုင္မယ့္ ပစၥည္းတခုကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ကုမၸဏီေတြကို ဖိအားေပး ထုတ္လုပ္ ေစခဲ့ပါတယ္။
၁၉၃၄ မွာ ဂ်ိမ္း႐ိုက္ (James Wright) ဟာ ဂ်ီအီး (General Electric) ကုမၸဏီမွာ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ သူဟာ ဘိုရစ္အက္စစ္ (Boric acid) နဲ႔ ဆီလီကုန္းဆီ (silicone oil) ေတြကို သူ႔ရဲ႕ ဓာတ္ ခြဲခန္းသံုး ဖန္ျပြန္ထဲမွာ ေရာမိပါတယ္။ အဲဒီ ေပ်ာ့တြဲေနတဲ့ အရာဟာ ရာဘာထက္ ကန္အားဆန္႔အား ပိုေကာင္ၿပီး အရည္ေပ်ာ္တဲ့ အပူခ်ိန္လည္း အရမ္းျမင့္ပါတယ္။
အဲဒီတီထြင္မႈကို အစိုးရကလည္း စိတ္မဝင္စားသလို တျခား သိပၸံပညာရွင္ ေတြကလည္း စိတ္ဝင္စားမႈ မရိွဘဲ စစ္ႀကီးၿပီးတဲ့ အထိ ဘယ္သူမွ စိတ္မဝင္စားဘဲ ေခ်ာင္ထိုးထားခဲ့ ၾကပါတယ္။
၁၉၄၉ မွာေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ပီတာေဟာဒ့္ဆန္ (Peter Hodgson) က အဲဒီတီထြင္ခဲ့မႈရဲ႕ အခြင့္ အလမ္းေတြကို ျမင္ၿပီး ပိ္ုက္ဆံ ၁၄၇ ေဒၚလာေခ်းကာ ဂ်ီအီးကေန မူပိုင္ခြင့္ ဝယ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ Silly Putty လို႔ အမည္ေပးၿပီး၊ အီစတာ ပြဲေတာ္နီးတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္လို႔ ပလပ္စတစ္ ၾကက္ဥထဲမွာ ထည့္ေရာင္းခဲ့ပါတယ္။
ကေလးေတြဟာ ဆြဲဆန္႔ လို႔ရၿပီး သူတို႔ရဲ႕ဟီး႐ိုး၊ ကာတြန္းဇာတ္ေကာင္ ေတြကို ပံုႏိွပ္ ထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ ကေန ကူူးယူႏိုင္ေစတဲ့ အတြက္ သိပ္မၾကာ ခင္မွာ အေရာင္းရဆံုး ကေလး ကစားစရာပစၥည္း ျဖစ္လာပါတယ္။ အေမရိကန္ သမိုင္းမွာ အျမန္ဆံုးေရာင္းရတဲ့ ကေလးက စားစရာပစၥည္းတခု အျဖစ္ မွတ္တမ္းဝင္သြားခဲ့ပါတယ္။     ။